मुम्बई । प्रख्यात कवि तथा गीतकार साहिर लुधियानवीका अनगिन्ती मूल्यवान हस्तलिखित पत्र, डायरीहरू, गीत तथा उनको श्याम–श्वेत तस्वीरहरू मुम्बईको कबाडी पसलमा भेटिएका छन् । एक गैरनाफामूलक संगठनले यी सबै सामग्रीहरूलाई संरक्षण गर्ने हेतुले ३ हजार रुपैयाँमा किनेको छ ।
मुम्बईको गैरनाफामूलक संगठन, फिल्म हेरिटेज फाउण्डेशनले हालैमात्र जुहूस्थित एक कबाडीको पसलमा अखबार तथा पत्रपत्रिकाहरूको चाङमा यी सबै चिज फेला पारेको थियो । अब फाउण्डेशनको योजना यसको संरक्षण तथा अभिलेखहरूको प्रदर्शन गर्ने रहेको छ ।
संस्थाका संस्थापक निर्देशक शिवेन्द्र सिंह डुंगरपुरले भनेका छन्, “यी डायरीहरूमा उनको दैनिक कार्यक्रमलगायत निजी कुरा आदि लेखिएका छन् । कतिपय गीत र केही बूँदा टिपोट पनि छ । जस्को सम्बन्ध उनको प्रकाशन संगठन ‘पार्चियाँ’ सँग छ ।”
उनले भनेका छन्, “यि सामग्रीहरूमा त्यसबखतका संगीतकार रवि, उनका मित्र कवि हरबंशद्वारा उनलाई लेखिएको पत्र पनि छन् । केही पत्र अंग्रेजी र केही उर्दूमा छ । बाँकी कृति उर्दूमा लेखिएको छ ।”
शिवेन्द्रको भनाइअनुसार साहिर लुधियानबीका केही निजी तस्वीरहरू, केही तस्वीर उनका बहिनीहरू र साथीहरूसँग रहेको छ । केही तस्वीर उनको पञ्जाब स्थित घरको रहेको छ ।
फाउण्डेशनका विशेषज्ञले ती गीतहरूको अध्ययन गरिरहेका छन् । उनीहरू यो खोजी गर्दैछन्, कुन कुन गीत प्रकाशित छैनन् ।
डुंगरपुरले भने, “यो घटना गुरु दत्तको फिल्म प्यासाको दृश्यको सम्झना दिलाउँछ, जसमा उनको गीत र कृतिहरू कबाडीको पसलमा भेटिएको थियो ।” उनका अनुसार ति सबै सामग्री उनले ३ हजार रुपैयाँमा खरीद गरेका हुन् ।
गीतकार साहिर लुधियानवी (सन् १९२१–१९८०) लाई उनका सदाबहार गीतहरूका कारण चिनिन्छ । उनी हिन्दी र उर्दू भाषामा लेख्थे । उनको जन्म सन् १९२१ मा पञ्जाबको लुधियाना सहरमा भएको थियो ।
उनले गुरु दत्तको फिल्म प्यासा (सन् १९५७), राज कपूरको फिल्म फिर सुबह होगी (१९५८), अशोक कुमारको फिल्म गुमराह (१९६३) र अमिताभ बच्चन अभिनित फिल्म कभि–कभि (१९७६)मा कालजयी गीतहरू लेखेका थिए ।
(द वायर)