काठमाडौं । अर्थमन्त्री युवराज खतिवडाले भिजिट नेपाल २०२० का संघीय सरकारको बजेट कम रहेको स्वीकारेका छन् । प्रतिनिधिसभाको मंगलबारको बैठकमा विनियोजन विधेयक अन्र्तगत सांसदहरुले राखेको प्रश्नको प्रधानमन्त्रीको तर्फबाट जवाफ दिँदै अर्थमन्त्री खतिवडाले पर्यटन बोर्ड र स्थानीय तहबाट पनि पर्यटन वर्षका लागि खर्च गरिने भएकाले सो कार्यक्रमका लागि कम बजेट विनियोजन गरेको स्वीकार गरेका हुन् ।
उनले भिजिट नेपाल २०२० का लागि एक अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी लगानी गर्न सक्ने क्षमतामा पर्यटन बोर्ड रहेकाले सरकारले पर्यटन क्षेत्रको विनियोजन सोही अनुमानका आधारमा कम राखिएको बताए । त्यसैगरी स्थानीय तहले पनि पर्यटन क्षेत्रमा बजेट छुट्याउने गरेकाले संघीय सरकारले पर्यटन वर्ष २०२० का लागि धेरै बजेट नराखेको उल्लेख गरे ।
यसअघि सांसदहरुले भ्रमण वर्षका लागि विनियोजन गरिएको रकम कम भएको भन्दै सो बारे मन्त्रीको जवाफ माग गरेका थिए । मन्त्री खतिवडाले सरकार देशको हवाई क्षमता बढाउन तत्पर रहेको बताएका छन् । देशको हवाई क्षेत्र १२ लाख पर्यटक धान्न पनि असमर्थ रहेको अवस्थामा खतिवडाले सरकारले हवाइजहाजबाटै पर्यटक ल्याउन जोड दिने बताए ।
उनले भने, “हाल मुलुकमा १२ लाख पर्यटन आउँदा हवाई क्षमताले भ्याउन कठिन छ ।” यसका कारण त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको स्तरोन्नती गर्ने काम द्रुत रुपमा अघि बढाउनुपर्ने र सोहीअन्तर्गत अहिले धावनमार्ग पुनर्निर्माणको काम सुरू भएको उनले बताए । खतिवडाले भने, “धावन मार्गको पूनर्निर्माण जुन महिनाभित्र सम्पन्न भई रात्रिकालीन उडान र अवतरणसँगै चौबिसै घण्टै सञ्चालन गर्न सरकार केन्द्रित छ ।”
खतिवडाले पर्यटन देशको द्रुत आर्थिक वृद्धि, उच्च रोजगारी सिर्जना, आयको वितरण, गाउँ र सहरको सन्तुलित विकास र विदेशी मुद्रा आर्जनको समेत मूख्य स्रोत भएको बताए । सरकारले यसकै आधारमा आर्थिक वर्ष २०७६-०७७ को बजेटले पर्यटन क्षेत्रका योजना तय गरेको उनको भनाई छ ।
खतिवडाले गौतमबुद्ध विमानस्थलको रन वे निर्माण सम्पन्न भएको बताउँदै यही पुससम्ममा टर्मिनल भवन निर्माण सम्पन्न गरी व्यवसायिक अन्तर्राष्ट्रिय उडानको अनुमति लिने बताए । यसका साथै नयाँ विमानस्थल निर्माणको खोजी र विमानस्थल निर्माण गर्ने कार्यलाई सरकारले तीव्र रुपमा अघि बढाएको बताए ।
हवाई सेवाकै सम्बन्धमा पोखरा अन्तर्रराष्ट्रिय विमानस्थलको निर्माण दुई वर्षमा सक्ने गरी कार्यलाई निरन्तरता दिएको र निजगढ विमानस्थलको हकमा लगानी सम्मेलनमा लगानीकर्ताको इच्छाअनुसार सार्वजनिक-निजी सहकार्यमा अगाडि बढ्ने प्रस्ट पारे ।
यसैगरी, काठमाडौं र पोखरा केन्द्रित पर्यटकलाई मुलुकभर कसरी विकास गर्ने भन्ने बारेमा सरकारको ध्यान रहेको उनले उल्लेख गरे । एक सय पर्यटन गन्तव्यको साथै धार्मिक, मनोञ्जन, साहसिक, स्वास्थ्य टुरिजमका कार्यलाई सरकारले ध्यान दिएको बताए ।
खतिवडाले प्रदेशमा बनाउने विमानस्थल बारेमा दुविधा रहेकाले सरकारले हवाई पुर्वाधारको रणनीति बनाउन लागेको र सोको आधारमा अन्तराष्ट्रिय, क्षेत्रीय र आन्तरिक उडानका लागि विमानस्थल बनाउने भन्ने बारे निर्णयमा पुगिने स्पष्ट पारे । उनले एउटा प्रदेशमा तीनवटा अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थलको कुरा संसदमै उठिरहेको भएपनि विमानस्थलको निर्माणको आधार तयार हुन नसकेकाले हवाई पुर्वाधार रणनीति तय भएपछि यसबारे थप काम अघि बढाइने स्पष्ट पारे ।
सो क्रममा राजस्व अनुसन्धान विभाग र सम्पत्ति शुद्धिकरण विभाग प्रधानमन्त्री कार्यालय मातहत राख्दाको प्रभाव सञ्चारमाध्यममा नै स्पष्ट देखिने गरी नै आएको दाबी उनल गरे । यसैगरी सांस्कृतिक स्थलको अतिक्रमण रोक्न सरकार सचेत र संवेदनशील रहेको दाबी उनको छ ।
आन्तरिक विमान भाडा स्वदेशी र विदेशीलाई भिन्न भएको भन्ने सन्र्दभमा उनले सरकारको नीति अनुसार नै नेपालीलाई अनुदान अनुसार प्राथमिकतामा राख्ने काम गरिएको स्पष्ट पारे । खतिवडाले नेपाल एयरलाइन्समा देखिएको समस्या वर्तमान सरकारबाट सुरू नभएको भए पनि सरकार त्यसतर्फ चिन्तित रहेको उल्लेख गरे । नेपाल एयरलाइन्सको पुँजीगत र सांगठनिक पुर्नसंरचना गर्नुपर्ने आवश्यकता खतिवडाले औंल्याएका छन् ।