site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
ब्लग
Nabil BankNabil Bank
Sarbottam CementSarbottam Cement
Ghorahi CementGhorahi Cement
ऐतिहासिक तस्बिरलाई सकस

राजतन्त्रको समाप्तिपछि २०६३ असारमा पहिलोपटक राष्ट्राध्यक्षको हैसियतमा भोटोजात्रा अवलोकन गर्दै तत्कालीन प्रम गिरिजाप्रसाद कोइराला। 


बाह्र बर्षअघिको (२४ असार २०६३) भोटोजात्राले ऐतिहासिक परम्परा तोड्दै थियो । चौधसय वर्ष पुरानो जात्रा अवलोकन गर्न पहिलो पटक जननिवार्चित नेपाली नागरिक राष्ट्राध्यक्ष्यको हैसियतमा उपस्थित हुँदै थिए । फोटोपत्रकारको हैसियतमा तस्बिर कैद गर्नु त थियो तर त्यस्तो तस्बिर त अरू पनि थुप्रैले कैद गर्ने नै भए । मलाई भने थप चुनौती आइलाग्यो – ऐतिहासिक विषयवस्तुको प्रस्तुतिलाई पनि ऐतिहासिक कसरी बनाउने ? अर्थात् एउटै तस्बिरलाई कसरी परम्परागत तस्बिरभन्दा भिन्न बनाउने ?

केही दिनअघि देखि नै मनमा अनेक उपाय खेल्न थाले । तर, कुनै पनि उपाय फरक खाले या चित्त बुझ्दो आएन । राजाका पालामा पनि हरेक वर्ष भोटोजात्राका तस्बिर सञ्चार माध्यममा आउँथे नै । तर हरेक वर्ष उही परम्परागत दुई तस्बिर ( १. भोटो देखाउँदै गरेको र २. राजाले हेर्दै गरेको । फ्याट्टै उपाय फुर्यो – भोटो र राष्ट्राध्यक्षको एउटै फ्रेमको तस्बिर किन नहुने ? तर, गाह्रो थियो । किनभने, सँधै मच्छिन्द्रनाथको रथ र भीभीआईपी बस्ने मञ्चको बीचमा फोटोपत्रकारलाई राखिन्छ । अगाडि रथ, पछाडि राष्ट्राध्यक्ष । कसरी एकै तस्बिरमा उतार्न सकिन्छ र !!

Agni Group

तीन दिनअघि म जावलाखेल पुगेर रेकी गर्न थालेँ । रथको उचाइ, रथमा उभिएर देखाइने भोटोको उचाइ, भीभीआईपी मञ्चको उचाइ, रथ र मञ्चको दूरी, पत्रकार उभिने ठाउँ आदि । मञ्चमा पुगेर पनि चारैतिर नियालेँ । भोटो रथको चारै कुनाबाट देखाइन्छ । कुन कुना सही होला ? कुनै उपाय सुझेन । किनभने म रथमाथि चढ्न पनि पाउँदिन, मञ्चको पछाडि पनि मलाई उभिन दिँदैनन् । ति दुई स्थानभन्दा बाहिर गए सर्वसाधारणको भिड अनि भोटो र मञ्चको कोण पनि मिल्दैन । रथबाट एक सय मिटर परको बेकरीमा गएर चिसो खाएँ । माथिल्लो तलाको झ्यालबाट नियालेँ । मानिसको भिड थियो नै । सोचेँ, भोटोजात्राकै बेलामा सुरक्षाकर्मीले सहजै एताउता जान पनि दिँदैनन् । फर्केर एकछिन मञ्चको सिँढीमै बसेँ । रथभित्रको मच्छिन्द्रनाथ नियालेँ । पुजारी व्यस्त थिए । नरिवल, बेलुन, खेलौना, पानीपुरी बेच्नेलगायत मानिसको भिड, तीन दिनअघि पनि माहोल नै जात्रामय थियो ।

म मञ्चमै बसेर रथको कुना नियाल्दै थिएँ । एक्कासि पर एउटा अग्लो घरको छतमा आँखा गयो । त्यो घर रथबाट करिब डेढ सयदेखि दुई सय मिटर पूर्व थियो, ठ्याक्कै कोण मिल्ने । एक्कैछिनमा दिमागमा बत्ती बलेको भान भयो – त्यो घरको छतबाट फोटो लिन पाए एउटै फ्रेममा आउने पक्का थियो ।

Global Ime bank

सही स्थान त देखियो । तर, अनेक प्राविधिक चुनौती र कठिनाइ पार गर्न पर्ने भयो । सबैभन्दा पहिले गतिलो जुम या टेलीलेन्स चाहियो । मैले त्यतिखेर निकनको डिजिटल –डि (सेभेन्टी) क्यामेरा चलाउथेँ । मसँग ८०–२०० एमएमको जुम लेन्स थियो र एउटा कन्भर्टर पनि । धेरै जुममाथि कन्भर्टरको प्रयोगले तस्बिरको क्वालिटी खस्कने पक्का भयो, तर ४०० को लेन्स त भयो नि । ऐतिहासिक ‘स्पट न्युज फोटो’ (नदोहरिने घटना) हुनाले मैले क्वालिटीमा सम्झौता गर्ने नै निधो गरेँ । अर्को चुनौती भनेको भोटो साँझ देखाइने हुनाले एन्टीलाइट पर्ने भयो । मसँग लेन्स हुड त थियो लाइटको फ्लेयर छेक्नको लागि । तर, एन्टिलाइटमा दुई सय मिटर परका मानिसका अनुहार कन्भर्टेड जुम लेन्सको सहायताले प्रस्ट चिनिनुपर्ने अर्को चुनौती । यो चुनौतीलाई चुनौतीकै रुपमा लिनुपर्ने भयो अनुहार चिनिने हो कि होइन भनेर । अर्को चुनौती भनेको त्यो घरकाले मलाई अनुमति देलान् त ? यो पनि मैमा भर पर्ने भयो । मेरै सम्झाइबुझाई गर्नसक्ने क्षमताको कसीजस्तो !

म सोझै त्यही घरमा पुगेँ । तल पसल र माथि अफिसहरू थिए । घरको मालिक खोज्दै माथि गएँ । मैले दुईवटा क्यामेरा बोकेको थिएँ । पुरुष थिए, घरधनी हुन् कि होइनन् मलाई याद भएन तर आफ्नो परिचय दिएँ । तुरुन्तै छतमा जाने अनुमति प्राप्त गरेँ र भनेँ मलाई पर्सी भोटोजात्राको दिन पनि यहाँबाट तस्बिर लिनु छ । यो तस्बिर कत्तिको महत्वपूर्ण हो भनी सम्झाएँ पनि । उनले खुसीसाथ अनुमति दिए । अब अन्तिम चुनौती रह्यो सुरक्षाकर्मीको । के सुरक्षाकर्मीले मलाई यहाँमाथि बस्ने अनुमति देलान् त ?

छतमाथिबाट हुडसहितको लामो जुम लेन्सले ताक्दा त ठूलै हतियार झैं देखिन्छ । सुरक्षा निकाय चनाखो भइहाल्छन् ।

राजतन्त्रको समाप्तिपछि २०६३ असारमा पहिलोपटक राष्ट्राध्यक्षको हैसियतमा भोटोजात्रा अवलोकन गर्दै तत्कालीन प्रम गिरिजाप्रसाद कोइराला। 


पुरानो कुरा याद आयो द्वन्द्वको समयमा तिब्बत जाने क्रममा तातोपानी नाकामा बास बसेका थियौँ । बजारमा सेनाको पोस्ट पनि थियो । ज्योति, नारायण र म निषेधित डाँडा चढेछौँ जहाँबाट बजार देखिन्थ्यो । मैले जुमलेन्ससहित क्यामेरा र मोनोपोड बोकेको थिएँ । माथिबाट मैले बजार ताकेँ तल बजारबाट भने सेनाको सेच्ट्रीले हामीलाई ताकेका रहेछन् बालुवा भरिएका बोरै बोलाको प्वालबाट । धन्न एक सैनिक जवानले तलबाट चिच्याउँदै ओर्लन संकेत गरेपछि मैले मेसो पाई हालेँ । हामी तल बजार पुगेपछि थाहा भयो झन्डै तारो भइएनछ । हाम्रो पासपोर्ट र आइडी चेक गरेपछि बल्ल बल्ल छोडे ।

भोटोजात्राको दिन पनि यस्तै जोखिमपूर्ण हुने पक्का नै छ । तर, अलिकति आश भने थियो । शान्तिपूर्ण अवस्था र लोकतन्त्रको सुरुआतले सुरक्षा निकायमा अलिकति लचकता आउला भन्ने । त्यो भने भोटोजात्राकै दिन थाहा हुने भयो ।

भोटोजात्राको दिन तीन घन्टाअघि नै म त्यस ५–६ तले घरमा पुगेँ । माथि जानुअघि एक प्रहरी ड्युटी अफिसरलाई परिचयसहित जानकारी दिएँ – म माथिबाट तस्बिर लिँदैछु । मनग्य तस्बिर कैद गरेँ र साँझ सम्पादक मण्डललाई देखाएँ । महत्व र फरक दर्शाएँ । उक्त तस्बिर कान्तिपुर र काठमाडु पोस्टको प्रथम पृष्ठमा ठूला ठूला आकारमा छापिए ।
 

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ २६, २०७६  १३:२३
Sipradi LandingSipradi Landing
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Kumari BankKumari Bank
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
Maruti cementMaruti cement
सम्पादकीय
ICACICAC