एजेन्सी । प्रायः मानिसहरुका लागि ‘हेयरस्टाइल’ नै उनीहरुको पहिचान हुन्छ जसकारण उनीहरुले कपाललाई धेरै महत्व दिँदै यसका लागि दैनिक केही समय छुट्याउने गरेको पाइन्छ । तर पछिल्लो समय विशेषगरी महिलाहरुमा उनीहरुको हेयरस्टाइल कै कारण कपाल झर्ने र पातलिने समस्या गम्भीर बन्दै गएको पाइएको छ । 

कपाल झर्नुका पछाडि थुप्रै कारण हुन सक्छन् र कतिपय अवस्थामा हामीले उपचारबिना यसलाई ठिक गर्न सक्दैनौँ । तर जोन होप्किन्सले कपाल सम्बन्धी गरिएका १९ अध्ययनहरुबारे गरेको समीक्षापछि भने नियमति कपाल झर्नमा हाम्रो हेयरस्टाइल पनि उत्तिकै जिम्मेवार रहेको पत्ता लागेको हो जसलाई व्यवहारिक परिवर्तनमार्फत आफैँले समाधान गर्न सकिने बताइएको छ । 

वास्तवमा अनुपयुक्त हेयर स्टाइलका कारण त्यसरी कपाल झर्ने अवस्थालाई ‘ट्रयाक्सन एलोपेसिया’ भनिन्छ । यसमा कपाललाई अधिक समय तन्काएर राख्दा परिणामस्वरुप कपाल झर्न थाल्छ । अनुपयुक्त हेयरस्टाइल अपनाएका कारण विशेषगरी  महिलाहरु यसबाट बढी प्रभावित हुन्छन् । 

तर समान्यतया व्यवहारिक परिवर्तन मार्फत यसलाई सजिलै नियन्त्रण गर्न सकिन्छ । यो अवस्थामा हाम्रो कपाल एकैपटक नभएर नियमित थोरैथोरै झरिरहने र समय बित्दै जाँदा निधार माथिपट्टी र कान नजिक कपाल पातलिन थाल्छ । विशेषगरी लामो समयसम्म कपाल तन्किरहने किसिमको हेयरस्टाइल नै ट्रयाक्सन एलोपेसियाको प्रमुख कारक रहेको बताइन्छ । तर सावधानी अपनाउँदै आफ्नो दैनिकको हेयरस्टाइलमा बदलाव ल्याएमा यसबाट राहत पाउन सकिन्छ । 

यसरी अनुसन्धानकर्ताहरुले महिलाहरुका सामान्य हेयरस्टाइललाई कपालको तौल, तन्किने क्षमता र घाम अनि रसायनको प्रयोगका आधारमा तीन थरीमा विभाजित गरेका छन् – कम, मध्यम र उच्च जोखिम । यसरी सबैभन्दा क्षति पुर्याउने हेयरस्टाइल भनेको कपाललाई लामो समय एकै दिशामा तन्काइरहने किसिमको हो  जस्तै एकदमै टाइट तरिकाले धेरै माथि बाँध्ने वा (बन) गोलो बनाउने, त्यस्तै बलियोगरी कपाल बाट्ने र डेडलक व एक्सटेन्सन राख्ने लगायत कपाल सिधा पार्न केमिकलको प्रयोग गर्दा पनि कपाल उच्च जोखिममा रहने गरेको बताइएको छ । त्यस्तै आइरन र ब्लो ड्रायरबाट भने मध्यम वर्गको खतरा रहेको छ जसले कपाललाई कमजोर बनाउने गर्दछ । त्यस्तै कपाल छाड्ने, खुला तरिकाले बाँध्ने गर्दा भने कपाल कम जोखिममा हुनेछ ।

त्यसैले पनि कपाललाई सधैँ खुला र लुज राख्नुपर्दछ । वास्तवमा धेरै टाइट हेयरस्टाइलले कपालको जरामा क्षति पुर्याउँछ । यसरी लामो समय कपाल तन्किरहँदा कपालको जरा पनि तानिने हुँदा समस्या धेरै जटिल बन्दै गए, कपालको विकासमा ढिलाइ हुन थाल्छ र अन्ततः कपाल पलाउनै छाड्न सक्छ । तर हाम्रो ‘हेयर फोलिकल’ मा स्थायी क्षति पुगेको छैन भने हामीले आफ्नो हेयरस्टाइल बदलेपछि प्राकृतिक रुपमा यो अवस्था ठीक हुँदै जान्छ । यसका लागि केही महिना लाग्न सक्छ जसबीच हामीले हाम्रो कपाललाई नम्रतापूर्वक स्याहार गर्नुपर्ने हुन्छ । 

अफ्रिकी महिलाहरुमा यो समस्या अत्यन्तै सामान्य मानिन्छ तर जोकोहीलाई पनि यो हुन सक्छ । यस्तोमा हामीलाई हाम्रो हेयरस्टाइलले दुखाउँछ भने तुरुन्तै त्यसलाई बदल्नतर्फ लाग्नुपर्छ किनकी दुखाइको अर्थ हाम्रो कपालमा त्यही स्तरको क्षति पुगिरहेको छ । विशेषगरी निधारदेखि टाइट तरिकाले बाट्ने स्टाइलले सबैभन्दा क्षति पुर्याउने गर्दछ । त्यसैगरी क्लिप, हेयरब्यान्ड जस्ता सामग्रीको नियमित प्रयोगले पनि कपाल पातलो बनाउन सक्छ । किनकी तिनको दैनिक प्रयोग गर्दा एक ठाउँको छाला मात्र बारम्बार रगडिरहेको हुन्छ र सो स्थानमा गम्भीर क्षति पुग्न सक्छ । 

यसरी ठूलो मान्छे मात्र नभएर बालबालिकामा पनि यो समस्या आउन सक्छ । उनीहरुको कपाल भर्खर बढ्ने क्रममा रहेको हुँदा अनुपयुक्त हेयरस्टाइल अपनाएमा कपाल पातलो हुँदै जान सक्छ ।