विराटनगर । प्रदेश १ को नाम र राजधानी प्रदेशसभामा प्रस्ताव गर्ने बाटो खुलेको छ । प्रदेशसभा नियमावली संशोधन मस्यौदा समितिले सोमबार प्रदेश संसदमा संशोधन प्रतिवेदन पेश गरेसँगै स्थायी राजधानी र नाम प्रवेश गर्ने बाटो सुनिश्चित बनेको हो । 

प्रदेशसभाले नेकपाका सांसद तुलसीप्रसाद न्यौपानेको संयोजकत्वमा प्रदेशसभा नियमावली संशोधन गर्न समिति बनाएको थियो । समितिका तर्फबाट न्यौपानेले सोमबारको संसद बैठकमा प्रतिवेदन पेश गरेका छन् । यसअघि नियावलीमा प्रदेशको स्थायी राजधानी र नामांकनको विषय कसले तथा कुन विधिले सदन समक्ष प्रस्ताव गर्ने भन्ने प्रावधान थिएन । सदनमा प्रस्तुत गरिएको संशोधन प्रस्ताव मंगलबार निर्णयार्थ पेश हुँदैछ ।

संशोधनको प्रस्ताव प्रतिवेदन प्रस्तुत गरेसँगै स्थायी राजधानी र नामांकनको विषयले औपचारिक रुपमा प्रवेश पाउने सुनिश्चित भएको छ । प्रदेश सरकारले चालु हिउँदे अधिवेशनबाटै प्रदेश १ को नाम र राजधानी टुंगो लगाउने तयारी छ ।

संशोधनका लागि गरिएको प्रस्तावअनुसार अब प्रदेशको स्थायी राजधानी र नामांकनसम्बन्धी प्रस्ताव दर्ताको सूचना सभामुखले गरेसँगै एक जना सदस्यले प्रस्ताव गर्ने अनि दुई जनाले समर्थन गर्नेछन् । संसद सचिवालयका सचिवले प्राप्त प्रस्ताव सभामुख समक्ष प्रस्तुत गर्नु पर्नेछ ।

त्यो प्रस्तावलाई कार्यव्यवस्था समितिको परामर्शमा छलफलको लागि दिन तोक्नेछ । प्रस्ताव सदस्यले नै सदनमा मन्तव्यसहित प्रस्तावको अनुमति मागेपछि निर्णयार्थ पेश भई दुई तहाईले पारित गर्नुपर्ने छ । संयोजक न्यौपानेले भने,‘‘यसरी प्रस्ताव पेश भएपछि दुई घन्टाभित्र पारित गर्नुपर्नेछ ।’’ प्रस्ताव उपर संशोधनको सूचना दर्ता गर्न सदस्यलाई दुई घण्टा दिइने र त्यस्तो संशोधनको सूचना दिने समय प्रस्ताव सदस्यको मन्तव्यपछि सभामुखले सदन स्थगन गरी अर्को बैठक डाकेपछि समय गणना सुरु हुने प्रावधान थप भएको न्यौपानेले बताए ।

सोमबार प्रदेशसभामा संशोधन प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्दै संयोजक न्यौपानले भने, “पटक पटक गरी जम्मा १० वटा बैठक बस्यौं । संघीय संसदको मूल नियमावलीलाई नै आधार बनाएर धेरै संशोधनहरु गरेका छौं ।’’ उनले अब सदनबाट यस प्रस्तावलाई थप परिमार्जन वा थपघट गर्न सक्ने पनि जानकारी दिएका छन् । 

प्रदेशसभाले नियमावली संशोधन गर्न गठित सात सदस्ययीय समितिमा नेकपाबाट संयोजक तुलसीप्रसाद न्यौपान, राजकुमार ओझा, कुसुम श्रेष्ठ र लक्ष्मण तिवारी, नेपाली काँग्रेसबाट प्रमुख सचेतक केदार कार्की, लीला सुब्बा र संघीय समाजवादीबाट जयराम यादव सदस्य थिए । समितिलाई पन्ध्र दिनभित्र प्रतिवेदन पेश गर्ने समय दिइएकोमा फेरि समय थप गरिएको थियो । 

प्रदेश १ को नाम र स्थायी राजधानीको विषयमा भने दलका सांसद तथा ठाउँ विशेषका कारण फरक फरक धारणा छ । कोशी, कोशी–किराँत र सगरमाथा नाम तथा राजधानी विराटनगर, इटहरी, धनकुटा र गोठगाउँ बनाउने पर्ने भन्दै फरक फरक हिसाबले प्रस्ताब आएको छ ।