यस वर्षको विवाह पञ्चमी महोत्सवमा भारतको उत्तरप्रदेश राज्यका विवादास्पद छविका मुख्यमन्त्री योगी आदित्यनाथ प्रमुख अतिथिका रूपमा आउने प्रचारले देशभित्र विवाद सिर्जना गरेको छ । नेपाल सरकार र प्रदेश नम्बर २ को सरकारले आदित्यनाथलाई निम्ता नगरेको बताएका छन् तर, मुख्यमन्त्री योगीको यात्राप्रति असहमति जनाउँदै प्रमुख विपक्षी दलका एक जना नेताले भने आपत्ति जनाइसकेका छन् । हामीले बोलाएको छैन वा हामीलाई थाहा छैन भनेर सरकारहरू पन्छिन खोजे पनि भारतीय सञ्चार माध्यम र जनकपुरको खबरले भारतको उत्तरप्रदेश राज्यका मुख्यमन्त्री योगी आदित्यनाथ विवाह पञ्चमीमा आउन लागेका छन् भन्ने नै देखिन्छ । विवाह पञ्चमीमा आयोजना गरिने सांस्कृतिक महत्त्वको पावन अवसरलाई विवादमा पर्नु निश्चय पनि दुःखको विषय हो ।
योगी आदित्यनाथको भ्रमणको तालमेल रकमी शैलीमा मिलाइएको देखिन्छ । पहिले भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीलाई विवाह पञ्चमीको समारोहमा सामेल हुन निम्ता गरियो वा मोदीले आउने चाहना प्रकट गरे भन्ने प्रचार गरिएको थियो । भारतीय र नेपाली सञ्चार माध्यममा त्यसको चर्चा पनि भयो । नेपालभित्रै पनि मोदीको उपस्थितिको पनि विरोध गरियो । भारतको प्रमुख विपक्षी दल भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेसले त कूटनीतिक माध्यमबाटै मोदीले नेपाल भ्रमणलाई दलगत स्वार्थमा प्रयोग गरिरहेको उदारहण दिएर नेपालको ध्यानाकर्षण गरेको समाचार सार्वजनिक भयो । सायद, यस्तै कारणले मोदी नआउने भए । त्यसपछि हिन्दु कट्टरपन्थी योगी आदित्यनाथलाई प्रमुख अतिथि बनाएर जनकपुर पठाउने तारतम्य मिलाइयो । अर्थात्, उनलाई आफूले निम्ता गरेको हैन भनेर नेपालको संघीय र प्रदेश सरकार पन्छन पनि पाउने तर मोदीको प्रतिनिधित्व गरेकाले उनको स्वागत पनि हुने प्रपञ्च रचिएयो ।
रामको जन्मभूमि अयोध्या उत्तरप्रदेशमा पर्छ । योगी आदित्यनाथ उत्तरप्रदेशका मुख्यमन्त्री हुन् । यसैले त्यहाँका मुख्यमन्त्री विवाह पञ्चमीमा जन्ती भएर जनकपुर आउनु आपत्तिको विषय नहुनुपर्ने हो । तर, गणतन्त्र र धर्मनिरपेक्षताजस्ता नेपालको संविधानका आधारभूत पक्षमै विमति राख्ने विदेशीलाई सरकारी वा अन्य कुनै पनि तहबाट सार्वजनिक स्वागत गर्नु आपत्तिको विषय हो । योगी आदित्यनाथले पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहलाई बोलाएर स्वागतसत्कार गरी त्यसलाई सार्वजनिक पनि गरिसकेका छन् । उनको छवि भारतमै पनि निकै विवादास्पद छ । यसैले योगी आदित्यनाथ नेपालका लागि अस्वीकार्य व्यक्तित्व हुन् । यस्तो व्यक्तिलाई जनकपुर ल्याउन नेपाल सरकारको कुन तहको संलग्नता छ सार्वजनिक गरिएको छैन तर सरकारको जानकारी र सहमतिविना मुख्यमन्त्री योगी नेपाल आउँलान् भनेर विश्वास भने गर्न सकिँदैन ।
राज्यले न आदित्यनाथलाई स्वागत गर्नु हुन्छ न डा. सन म्योङ मुनको धर्म प्रचारको कार्यसूचीलाई नै प्रवर्धन गर्नु हुन्छ । सरकारसमेत सहआयोजक हुने गरी यही मंसिरमा नेपालमा विवादास्पद संस्थाहरूले अन्तर्राष्ट्रिय कार्यक्रम आयोजना गर्ने तय भइसकेको छ । दुर्भाग्य, यी दुवै गर्न नहुने काम सरकारकै प्रत्यक्ष परोक्ष संलग्नतामा हुन लागेको छ । धार्मिक सहिष्णुता बिगार्न सक्ने यस्ता काम बुद्ध जयन्ती मनाए वा वा भोटो जात्रामा सम्मिलित भएजस्तो स्वीकार्य कर्म होइनन् । समय छँदै सरकारले योगी आदित्यनाथलाई कूटनीतिक माध्यमबाट नेपालमा उनी अस्वीकार्य रहेको सन्देश पु¥याउनुपर्छ भने डा. सन म्योङ मुन मुनको इसाई धर्म प्रचारको अभियानमा सहआयोजक हुनुबाट पनि पन्छिनुपर्छ । राज्यले गर्नुपर्ने त अरू नै धेरै काम छन् नि !