काठमाडौं । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका उपाध्यक्ष एवम् रोजगारदाता परिषद्का सभापति रामचन्द्र संघईले सबै मुलुकबीच सहयोग र सहकार्य आवश्यक रहेको बताएका छन् । अन्तर्राष्ट्रिय श्रम सम्मेलनको १०९औँ बैठकलाई सम्बोधन गर्दै उनले कोरोनाले पारहेको असरलाई कम गर्न सबै मुलुकबीच सहयोग र सहकार्यको आवश्यक रहेको बताए ।
कोरोना महामारीको कारण पहिलोपटक भर्चुअल माध्यमबाट आयोजना भइरहेको उक्त सम्मेलनलाई सम्वोधन गर्ने क्रममा उनले कोभिड–१९ महामारीको पीडा सम्पूर्ण विश्वले नै भोग्नु परेको र यो महामारीले अर्थतन्त्रका सबै क्षेत्र, रोजगारी र समग्र सामाजिक जनजीवनलाई प्रभावित पारेको बताए । “यसबाट भएको आर्थिक सामाजिक नोक्सानीको क्षतिपूर्ति हुन केही वर्ष लाग्ने हुँदा सबै मुलुक बीचको आपसी सहयोग र सहकार्यका लागि अनुरोध गर्दछु,” उनले भने ।
उनले गतवर्ष नेपालमा कोरोना संक्रमण फैलिन सुरु भएलगत्तै सरकारले देशव्यापी बन्दाबन्दी गरेको तीन महिना बढी लकडाउनका कारण सम्पूर्ण आर्थिक गतिविधिहरू ठप्प हुँदा ठूलो नोक्सानी बेहोर्नुपरेको बताए । यसबाट पर्यटन क्षेत्र, लघु, घरेलु र साना उद्योग व्यवसाय अत्यन्त प्रभावित हुनुको साथै पहिलो पटक दुई दशकयता मुलुकको आर्थिक वृद्धि ऋणात्मक भएको, कुल ग्राहस्थ उत्पादन घटन गएको, लाखौँको रोजगारी गुमेको र गरिबीको प्रतिशत बढ्न गएको उनले बताए ।
महामारीका कारण अहिले मुलुक कठिन अवस्थाबाट गुज्रिरहेको र कोरोनाको नयांँ भेरियन्ट तीव्र रूपमा फैलिरहेकाले यसमा नियन्त्रण गर्न सरकारले प्रयास गरिरहेको र निजी क्षेत्रले पनि सामाजिक जिम्मेवारी महशुस गरी सरकारसँग सहकार्य गर्दै कोरोना प्रभावित जनतालाई विभिन्न माध्यमबाट सहयोग गरिरहेको उनले बताए ।
मुलुकमा असल श्रम सम्बन्धको प्रवद्र्धनका साथै महामारीबाट सिर्जित परिस्थितिको सामना गर्न रोजगारदाताले ट्रेड युनियनसँगको संवादलाई महत्व दिएको उनको भनाइ छ । लकडाउन अवधिको ज्याला भुक्तानी लगायतका विषयमा सहमति समेत गरेको भन्दै उनले परिवर्तित सन्र्दभमा सूचना प्रविधिको बढ्दो प्रयोग, कामगर्ने पद्धतिमा आएको परिवर्तनबाट श्रम बजार र श्रम सम्बन्धमा पनि परिवर्तन आउने र यसबाट रोजगारी कटौती तथा नयाँ सिपयुक्त जनशक्तिको आवश्यकता पर्ने बताए । उनले कार्यस्थलको सुधार, स्वास्थ्य सेवा र सामाजिक सुरक्षाका क्षेत्रमा थप लगानी गर्नु पर्ने आवश्यकता रहेकोमा जोड दिए ।
उनले अहिले नेपालको रोजगारदाता संस्थाले नीतिगत सुधार एवम् केन्द्र, प्रदेश र स्थानीय सवै तहमा सामाजिक संवादको संयन्त्रणको सवलीकरण गर्ने काम गरिरहेको र रोजगारदाता संस्थाले तय गरेका रणनीति र कार्यक्रमहरू रोजगारी सिर्जना, आर्थिक वृद्धि र व्यसायको दीगोपनमा केन्द्रीत रहेको उल्लेख गर्दै आर्थिक वृद्धिमा महत्वपूर्ण योगदान गर्ने, साना तथा मझौला व्यवसायको प्रवद्र्धनमा प्राथमिकता दिई काम गरिरहेको बताए । रोजगारदाताले तय गरेका कार्यक्रमहरू संचालन गर्न आईएलओबाट थप सहयोग प्राप्त हुने अपेक्षा पनि उनले व्यक्त गरे ।