पछिल्लोपटकको बन्दाबन्दी निषेधाज्ञाका नाममा सुरु भएको छ । भारतको अवस्था हेर्दा नेपालमा कोभिड(१९ को सङ्क्रमण भयावह हुने जनस्वास्थ्यका जानकारहरूको चेतावनीलाई सरकारले निकै ढिलो पत्यायो । 

यसपटक महामारी फैलाउने विषाणु बढी आक्रामक र खतरनाक देखिएको थियो । त्यसको सामना गर्ने तयारी पनि विशेषप्रकारकै हुनुपर्थ्यो । तर, सरकारले भने पुरानै विफल उपायमात्र अपनायो । 

शासकहरू जनताको हितभन्दा कार्यान्वयन गर्न सजिलो उपाय खोज्छन् । त्यसैले बन्देज र निषेध नै तिनको पहिलो रोजाइ हुने गर्छ । अहिले पनि शासकको मति र छनाेट उस्तै देखियो ।  

यसपटक त झन् नेपाल सरकारले निषेधाज्ञाको जिम्मा पनि सुरुमै स्थानीय प्रशासकको तजबिजमा छाडेको थियो । त्यसैले जिल्ला र जिल्लाभित्रका बस्तीहरूमा समेत चरणबद्धरूपमा निषेधाज्ञा लागू गरियो ।

पोहोर बन्दाबन्दीमा लागू गरिएका बन्देजको समीक्षा नै गरिएन । यसैले एकातिर जनसाधारणलाई असुविधा हुने र अर्कातिर सङ्क्रमणको जोखिम बढ्ने प्रकारका नियमसमेत लागू गरिएको हुनुपर्छ ।

उदाहरणका लागि अत्यावश्यक सामग्रीका पसलहरू बिहान दुई घन्टामात्र खोल्न दिने नियमले असुविधा र सङ्क्रमणको जोखिम झन् बढाएको छ । त्यसलाई जोखिम मुक्त बनाउन भने ध्यान दिएको देखिएन ।

दैनिक आवश्यकताका वस्तुको अभाव नहोस् भनेर अत्यावश्यक सामानका पसल  खोल्न दिइएको हुनुपर्छ । त्यसो हो भने त पसल धेरै बेर खुला राखे पो भिडभाड रोकिने थियो । 

बिहान केही बेरमात्र पसल खुल्ने हुनाले सबै एउटै समयमा किनमेल गर्न जानुपर्ने भयो । त्यसले जनसाधारणको असुविधाका साथै सङक्रमणको जोखिम पनि बढाएको छ । 

सजिलै किनमेल गर्न पाए भिडभाड गरेर जोखिममा पर्न कोही पनि चाहँदैन । पसलमा भिड नभए किन्ने र बेच्ने दुवैलाई सुविधा त हुन्छ नै सङ्क्रमणको जोखिम पनि कम हुन्छ ।

जनताको अहित हुनेगरी नियम लागू गर्दा एकातिर पालना गराउन कठिन हुन्छ भने अर्कातिर उद्देश्य पनि पूरा हुँदैन । विधि र निषेधको प्रबन्ध पनि जनताको हितमा केन्द्रित भएमात्र सफल हुन्छ ।

यसैले नियमहरू तर्कसङ्गत र व्यावहारिक हुनु आवश्यक हुन्छ । कोभिड(१९ को सङ्क्रमण रोक्न लागू गरिएका बन्देजहरूले पनि जनताको सुरक्षा र सुविधा खुम्च्याए भने विफल हुन्छन् ।

कर्मचारीलाई मात्र सजिलो हुनेगरी नियम बनाए जनताले छल्ने उपाय खोज्छन् । यसैले निषेधाज्ञामा लागू गरिएका बन्देजबाट परेको असरको समीक्षा गरेर त्यसमा जनताको सुविधा र सुरक्षा बढ्ने गरी सुधार गरियोस् ।

अत्यावश्यक सामग्रीका पसल खुल्ने समय तुरुनतै बढाउने र लामो दूरीमा जान चाहनेहरूलाई सजहरूपमा जानसक्ने प्रबन्ध मिलाउने गर्नुपर्ने देखिन्छ । नियम खुकुलो र नियमन कडा भएमात्र लागू हुनसक्छ ।