वासिङ्टन । कोरोनाभाइरसविरुद्धको खोपलाई बौद्धिक सम्पत्ति अधिकार (पेटेन्ट राइट)अन्तर्गत नराख्ने विश्व व्यापार संगठनको अभियानमा अमेरिकाले समर्थन जनाएको छ ।

पूर्वराष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प प्रशासनको निर्णयभन्दा फरक बाटो समाउँदै जो बाइडेनले विज्ञप्तिमार्फत् उक्त प्रस्तावको समर्थन गरेका हुन् । सन् २०२० को चुनावी अभियानमा खोपको सर्वाधिकारमा छुट दिने बताएका बाइडेनले बुधबार आफ्नो प्रतिबद्धता दोहोर्‍याएका हुन् ।

विश्वभर खोप उत्पादन बढाउन सहयोग पुग्ने भन्दै करिब ६० देशहरुले खोपको सर्वाधिकार हटाउन पछिल्लो ६ महिनादेखि प्रयास गरिरहेका छन् । उक्त प्रस्ताव स्वीकृत गराउन भारत र दक्षिण अफ्रिकाले विशेष पहल गरिरहेका छन् । तर, यसअघि ट्रम्प प्रशासनले व्यापार संगठनको यो प्रस्तावलाई छलफलमा अघि बढ्नबाट रोकेको थियो । बेलायत र युरोपेली संघसमेत ट्रम्पको पक्षमा देखिएका थिए ।

धेरै विकासशील देशहरुले सर्वाधिकार र अन्य बौद्धिक सम्पत्ति संरक्षण नियमहरुका कारण खोप उत्पादनमा जटिलता र यसले महामारी नियन्त्रण गर्न समेत समस्या परेको बताउँदै आएका छन् । खोपको बौद्धिक सम्पत्ति संरक्षण नराख्दा कम आय भएका देशहरुमा खोपको सहज आपूर्ति गर्न सकिनेछ । यद्यपि, विश्व व्यापार संगठनका सबै राष्ट्रहरुले प्रस्तावमा समर्थन जनाउन केही समय लाग्नेछ ।

प्रस्ताव अनुमोदन भएमा न्यून आय भएका देशहरुमा पनि कम मूल्यमा प्रभावकारी रुपमा खोप अभियान सञ्चालन गर्न सकिने सरोकारवालाहरुले बताएका छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनका प्रमुख टेड्रोस एडहानोम गेब्रियससले अमेरिकाको पछिल्लो निर्णयलाई ‘ऐतिहासिक’ भन्दै कोरोनाभाइरसविरुद्धको लडाइँमा निकै महत्वपूर्ण क्षण भएको बताए ।

तर, औषधि कम्पनीहरुले भने बाइडेनको निर्णयमा असहमति जनाउँदै खोप आपूर्तिमा ‘पेटेन्ट राइट’ बाधक नभएको प्रतिक्रिया दिएका छन् । उनीहरुले यस्तो निर्णयले नयाँ औषधिको अन्वेषणमा असर गर्ने बताएका छन् ।