काठमाडौं । ‘सेभ द चिल्ड्रेन’ले बाल अधिकारसम्बन्धी विश्वकै पहिलो दस्तावेज जेनेभा घोषणापत्र जारी भएको एक शताब्दी पुगेको अवसरमा ‘बाल अधिकार शताब्दी महोत्सव’ मनाएको छ । सेभ द चिल्ड्रेनका संस्थापक एग्लेन्टाइन जेबको नेतृत्वमा जारी भएको जेनेभा घोषणापत्रले विश्वभर बाल अधिकार पैरवीका लागि ऐतिहासिक आधारशिला निर्माण गरेको थियो । बाल अधिकारको क्षेत्रमा विश्वभर सेभ द चिल्ड्रेन अग्रणी संस्था मानिन्छ ।

जेनेभा घोषणापत्रको एक दशक र नेपालमा सेभ द चिल्ड्रेनले बाल अधिकार प्रवर्धनका लागि बालबालिकासँग चार दशक लामो यात्रा पूरा गरेको छ । सेभ द चिल्ड्रेन नेपाल र भूटानका राष्ट्रिय निर्देशक तारा क्षेत्रीका अनुसार, नेपालमा सेभ द चिल्ड्रेनले सन् १९७६ बाट काम गर्न सुरु गरेको थियो । बालबालिकाको स्वास्थ्य, पोषणा र शिक्षा क्षेत्रबाट काम गर्न सुरु गरेको सेभ द चिल्ड्रेनले चार दशकमा नेपालमा बाल अधिकारलाई संविधानसम्म समेट्न सफल भएको छ ।

बालमैत्री स्थानीय शासन, १० वर्षे सशस्त्र संघर्षको समयमा विद्यालयलाई शान्ति क्षेत्र घोषणा गर्ने, बाल श्रम निषेध गर्ने कानुन, बालबालिकासम्बन्धी ऐन र बालबालिका सम्बन्धी राष्ट्रिय नीति लागु गर्नमा सेभ द चिल्ड्रेनको भूमिका महत्त्वपूर्ण छ ।

‘नेपालमा बाल अधिकार अभियान : अवसर र भावी मार्गचित्र’ शीर्षकमा सेभ द चिल्ड्रेनले प्रतिवेदन पनि सार्वजनिक गरेको छ । प्रतिवेदनले बालबालिकामा रणनीतिक लगानी बढाउनुपर्ने र नेपालको बाल अधिकार अभियानले हासिल गरेका उपलब्धिहरुलाई दिगोरूपमा कायम राख्न भावी पुस्ताका बाल अभियन्ताहरु तयार गर्नुपर्नेमा जोड दिएको छ ।

प्रतिवेदन अध्ययनपछि महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिक मन्त्री नवल किशोर साह सुडीले विशेष संरक्षण आवश्यकता भएका बालबालिकालाई प्राथमिकता दिँदै बालबालिकाको आवाजलाई नीति निर्माणको हरेक तहमा समेट्न सरकार प्रतिबद्ध रहेको बताए ।