काठमाडौं । अर्थमन्त्री प्रकाशशरण महतले सोमबार संसद्मा प्रस्तुत गरेको आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ को बजेटमा क्रिकेटले प्राथमिकता पाएको छ भने फुटबल ओझेलमा परेको छ । साथै मन्त्री महतले प्रस्तुत गरेको बजेटमा खेलकुदको कुनै नयाँ योजना समेटिएको छैन । 

बजेटमा त्रिभुवन विश्वविद्यायल क्रिकेट मैदानलाई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको क्रिकेट रंगशालाका रूपमा विकास गर्ने साथै फ्लड लाइट राख्ने काम सम्पन्न गरिने बताइएको छ । त्यस्तै मुलपानी क्रिकेट रंगशालाको निर्माण कार्य सम्पन्न गरिने बताइएको छ । 

त्यस्तै विराटनगरको गिरिजाप्रसाद कोइराला क्रिकेट रंगशाला, बैतडीको दशरथ चन्द क्रिकेट रंगशाला, कैलालीको फाप्ला क्रिकेट रंगशाला र काठमाडौंको सुवर्णसमशेर क्रिकेट रंगशाला निर्माणकार्य अघि बढाउन आवश्यक बजेटको व्यवस्था गरिएको छ । 

माथि उल्लेखित सबै योजना क्रिकेटका हुन् । बजेटमा निर्माणधीन धनगढी, इटहरी, पोखरा र नेपालगञ्ज प्रदेश रंगशाला र कभर्ड हल निर्माण सम्पन्न गर्न बजेट व्यवस्था गरिएको छ । 

बजेटमा १९औँ एसियाली खेलकुद, दक्षिण एसियाली खेलकुद र दशौँ राष्ट्रिय खेलकुदको तयारीका लागि खेलाडीलाई आवश्यक प्रशिक्षण दिन आवश्यक बजेट छुट्याइएको छ । अन्तर्राष्ट्रि प्रतियोगितामा पदक हासिल गर्ने खेलाडीलाई प्रोस्साहन सम्मान गरिनेछ । 

एसियाली खेलकुद चीनको ह्वान्जाउमा कात्तिक ५ देखि ११ गतेसम्म हुनेछ । उक्त प्रतियोगितामा नेपालबाट २८ खेलमा २०० भन्दा बढी खेलाडीले प्रतिस्पर्धा गर्ने तयारी गरिएको छ । गत जेठ सात गते सम्पन्न राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को बार्ड बैठकले अनुमानित २९ करोड रुपैयाँ माग गर्ने निर्णय गरेको थियो ।

१४औँ दक्षिण एसियाली खेलकुद पाकिस्तानमा हुने तय छ । तथापि यसको मिति तय भइसकेको छैन । त्यस्तै दशौँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता भने यसै वर्ष कर्णाली प्रदेशमा हुने तय छ । यसको पनि मिति भने तय भइसकेको छैन । 

युवालाई अनुशासित र स्वथ्य बनाउन मार्सल आर्ट खेललाई समुदायस्तरसम्म विस्तार गर्न प्रोत्साहित गरिने जनाइएको छ । त्यस्तै अर्थमन्त्री महतले पेस गरेको बजेटमा नेपाल ओलम्पिक कमिटी, अखिल नेपाल फुटबल संघ, नेपाल क्रिकेट संघलगायतका विभिन्न खेल संघ संस्थाको क्षमता विकास गरी अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता सञ्चालन गर्न प्रोत्साहित गरिने बताइएको छ । 

त्यस्तै सार्वजनिक निजी साझेदारीमा हाई अल्टिच्युड ट्रेनिङ सेन्टरका साथै ¥याफ्टिङ र क्यानोइङका साथै पाराग्लाइडिङ, रक क्लाइम्बिङ र अल्ट्र म्याराथन लगायतका साहासिक खेल पूर्वाधार निर्माण गरी खेल पर्यटनलाई प्रवर्द्धन गरिने बताइएको छ । 

यस वर्षको बजेटमा खेलकुदको पूर्वाधार निर्माण, व्यवस्थापन र प्रतियोगिता सञ्चालनमा निजी क्षेत्रलाई प्रोत्साहित गरिने बताइएको छ । 

मन्त्री महतले खेलाडीले स्वरोजगार बन्न चाहेमा युवा स्वरोजगार कोषमार्फत सहुलियतपूर्ण कर्जा प्रदान गर्ने व्यवस्था मिलाएको बताए । उनले युवा तथा साना लगानी कोषको मोडालिटी परिवर्तन गरी युवालाई व्यवासय गर्न सुहलियतपूर्ण कर्जा उपलब्ध गराइने बताएका छन् । मन्त्री महतले २०८०/०८१ लाई युवा उद्यमशिलता प्रवद्धन वर्षका रूपमा मनाइने बताएका छन् । 

“खेलकुदको माध्यमबाट स्वस्थ्य तथा सक्षम र अनुशासित जनशक्ति तयार गरिनेछ । आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ लाई युवा उद्यमशिलता प्रवर्द्धन वर्षका रुपमा मनाइनेछ,” मन्त्री महतले प्रस्तुत गरेको बजेटमा भनिएको छ, “युवा पुस्तालाई उद्यमशिलता विकास, व्यवसाय सञ्चालनमा आकर्षित गरी सीप, पुँजी र प्रविधिमा पहुँच वृद्धि गरिनेछ ।”

युवा जनशक्तिलाई मुलुकको आर्थिक तथा सामाजिक विकासमा परिचालन गरिने बताइएको छ । युवाको क्षमता विकास गरी रोजगारी सिर्जना गरिने, उद्यमशिलता विकास एवम् वित्तिय स्रोत साधनमा पहुच अभिवृद्धि गरी युवालाई राष्ट्रिय उत्पादन प्रणालीमा आवद्ध गरिने मन्त्री महतले बताए ।

राष्ट्रिय युवा परिषद्मार्फत विकास निर्माण तथा समाजसेवा युवा तथा स्वयमसेवक परिचालन गरिने बजेटमा उल्लेख छ । त्यस्तै युवाको क्षेत्रमा कार्यरत संघ सस्थालाई परिचालन गरी आर्थिक, सामाजिक र सांस्कृतिक जागरण अभियान सञ्चालन गरिने मन्त्ती महतले बताएका छन् । उनले स्थानीय स्तरमा खेलकुद प्रतियोगिताहरू सञ्चालन गर्न स्थानीय तहलाई सहयोग गरिने बताए ।