बीबीसी । हप्तौंसम्म चलेको तिक्ततापूर्ण बयानबाजीपछि अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बिहीबार उत्तर कोरियाका नेता किम जोंग–उनका साथ तय भएको बैठक रद्द गरिदिएका छन् । 

राष्ट्रपति ट्रम्पले एक पत्र जारी गरेर आगामी जून १२ का दिन उत्तर कोरियाली नेता किमसँग सिंगापुरमा हुने तय भएको बैठक रद्द गरेको हुन् । उनले उत्तर कोरियाको सरकारी न्यूज एजेन्सीले ‘खुलेआम दुश्मनी र आक्रोस’ भनेका कारण बैठक रद्द गरेको बताएका छन् । 
अमेरिकी उप–राष्ट्रपति माइक पेंसले ट्रम्पको बयान दोहोरयाएपछि उत्तर कोरियाका मन्त्री चो सोन–हुईले उनलाई  ‘पोलिटिकल डमी’ अर्थात राजीनतिक कठपुतली भनेका थिए । 

तर शिखर सम्मेलन धराशायी हुने क्रमको शुरुआत ट्रम्पका राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार जोन बोल्टनबाट भएको थियो । 

बोल्टनको गम्भीरतामाथि प्रश्न
 

बोल्टनले कहिल्यै पनि उत्तर कोरियाका साथ डिप्लोमेटिक प्रक्रियामा गम्भीरतापूर्वम चासो देखाएका थिएनन् । राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकारको जिम्मेवारी सम्हाल्नु अगावै एक नागरिकको हैसियतमा जोन बोल्टनले ट्रम्पको उत्तर कोरियाली शासक किमसँग भेट गर्नका लागि गरेको प्रयासमाथि प्रश्न उठाएका थिए । 

उनले वार्ताबाट अपेक्षाकृत नतिजा नआउने र अमेरिकाले आफ्नो बहुमूल्य समय बर्बाद गर्ने बताएका थिए । 

अमेरिकाले उत्तर कोरियाका साथ हुने भनिएको वार्तामा लीबिया मोडलको पालना गर्नु पर्ने बोल्टनको भनाई थियो । लीबियामा सन् २००३ मा भएको निशस्त्रीकरण प्रक्रिया पछि लीबियाली शासक मुअम्मर गद्दाफीले परमाणु कार्यक्रम पूर्ण रुपमा रोक्नु परेको थियो । उत्तर कोरिया लामो समयदेखि लीबियाका साथ हुँदै आएको तुलनाबाट डराउँदै आएको छ । हालै उसले आफ्नो वक्तव्यमा यसको जिकिर पनि गरेको थियो ।

लीबियाको भूत
 

उत्तर कोरियाका मन्त्री चो आफ्नो बयानमा लीबियाका साथ तुलना गरिएको विषयमा भड्किएका थिए । उत्तर कोरिया एक परमाणु शक्ति भएको र आफूहरुसँग रहेका इन्टरकन्टिनेन्टल ब्यालिस्टिकलाई थर्मोन्यूक्लियर हतियारमा जडान गरेर प्रयोग गर्न सकिने उनको भनाई थियो । उत्तर कोरियाको तुलनामा लीबियाले धेरथोर उपकरणहरुमात्रै व्यवस्था गर्न सकेको उनको दावी थियो । 

लीबियाको अनुभवबाट किम जोङ–उनले अमेरिकाले भने जस्तो परमाणु निशस्त्रीकरणको अर्थ एक दिन आफ्नो पनि अन्त्य निश्चित रहेको अनुमान गरिसकेका छन् । उत्तर कोरियाले ट्रम्पको टिप्पणीलाई धम्कीका रुपमा हेरेको छ । 

राष्ट्रपति ट्रम्पको बैठक रद्द गरिएको जानकारी दिन जारी गरिएको पत्रबाट ट्रम्पले किमसँगको कुराकानी सधैका लागि बन्द नगरिएको भने स्पष्ट हुन्छ । उनले किम जोंग–उनलाई ‘महामहिम’ का रूपमा सम्बोधित गर्दै लेखेका छन्, “मसँग सम्पर्क गर्न र पत्र लेख्न नहिचकिचाउनु ।’’

https://www.bbc.com/hindi/international-44248730