काठमाडौं । अर्थ मन्त्रालयले सबै आफूअन्तर्गत सबै सम्वद्ध निकायलाई जसरी पनि लक्ष्य अनुसार राजस्व संकलन गर्न निर्देशन दिएको छ । 

चालू आवको चैत मसान्तसम्मको राजस्व संकलन लक्ष्यभन्दा १७ अर्ब रुपैयाँ कम रहेको अवस्थामा जसरी भएपनि ७ खर्ब ३० अर्ब रुपैयाँको राजस्व संकलन लक्ष्य पुरा गर्न अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडाले निर्देशन दिएका हुन् ।
मन्त्रालयको राजस्व चुहावट नियन्त्रण उच्चस्तरीय अनुगमन समितिको बैठकमा अर्थमन्त्री डा. खतिवडाले मातहतमा रहेका सबै निकायलाई स्रोत तथा सामथ्र्यको पूर्ण परिचालन गर्न निर्देशन दिएका हुन् । 

वार्षिक राजस्व लक्ष्य उठाउन मुस्किल पर्ने देखिएपछि अल्पकालिन रणनीतिको पूर्ण उपयोग गर्न अर्थमन्त्रीको निर्देशन आएको मन्त्रालयका प्रवक्ता अर्जुनप्रसाद पोखरेलले बताए ।

अर्थ मन्त्रालयका अनुसार बैठकमा मन्त्री खतिवडाले आवश्यक परे कानुनको संशोधन तथा परिमार्जन गर्न पनि निर्देशन दिएका हुन् । अर्थमन्त्री डा. खतिवडाले चुहावटको सूक्ष्म निगरानी गर्न पनि निर्देशन दिए । यसका साथै उनले चीन र भारत दुवै देशबाट तोकिएको रकमभन्दा बढीको कारोबार गर्दा बैंकिङ प्रणालीबाट मात्र कारोबार हुने गरी कानुनमा आवश्यक परिमार्जन गर्नमा पनि जोड दिए । राजस्व चुहावट नियन्त्रणका लागि स्वच्छ र नैतिक कर्मचारीलाई सम्वद्ध क्षेत्रमा खटनपटन र पदस्थापन गर्न पनि उनको निर्देशन छ ।

यता चालू आवमा लक्ष्यअनुरुप राजस्व संकलन नहुने संकेत आएपछि थप मिहिनेत गर्नुपरेको प्रवक्ता पोखरेल बताउँछन् । बाह्रखरीसँग कुरा गर्दै पोखरेलले भने, “पुनर्मूल्यांकल, अल्पकालिन रणनीतिअन्तर्गत बेरुजु संकलन, बक्यौता असुली, कानूनी कारबाहीलगायतका अल्पकालिन रणनीति प्रयोग गर्नुपर्ने देखिएको छ ।” 

सबै स्रोत प्रयोग गर्दा लक्ष्य अवश्य पुरा हुने उनको बुझाई छ । उनले भने, “असक्षमताका कारण लक्ष्यअनुसार राजस्व संकलन हुन नसके कसैलाई छुट दिइने छैन ।”  कुनै विपत्ति आइपरे मात्र समस्या आउन सक्ने उनले दावी गरे ।

प्रवक्ता पोखरेलका अनुसार चैतमा आयकर संकलन लक्ष्य अनुसार नभएकाले राजस्व संकलन पनि कम भएको हो । चैतमा दोस्रो कित्ता उठाउने समय भएकाले राजस्व बढ्ने आश गरिएको थियो, तर त्यो हुन सकेन । यद्यपि यस अविधिमा भन्सार राजस्व कम उठ्दा कूल राजस्व संकलनमा प्रभाव परेपनि आगामी दिनमा त्यो बढ्ने प्रवक्ता पोखरेलको दावी छ । उनले, भने, “नेपालको अर्थतन्त्र आयातमुखी छ । अहिले भन्सारमा केही सामान रोकिँदा भन्सार कर संकलन कम भएको छ । तर, बजारमा अभाव बढेपछि ती सामान अवस्य नेपाल भित्रिन्छन् ।” 

त्यसैगरी अर्थ सचिव राजन खनालले राजस्व चुहावटको जोखिम क्षेत्र, स्थान र कर्मचारीको पहिचान गरी जोखिममा आधारित अनुसन्धान तथा राजस्व गस्ती परिचालन गर्न निर्देशन दिएका छन् । त्यसैगरीसुरक्षा निकाय र भन्सार विभागले अवैधानिक पैठारी नियन्त्रणका लागि संयुक्त गस्ती परिचालन गर्न आवश्यक रहेकोले बजेटको राजस्व लक्ष्य हासिल गर्न राजस्व चुहावट नियन्त्रण कार्य अघि बढाउन राजश्व सचिव शिशिरकुमार ढुंगानाले निर्देशन दिएका छन् ।

अर्थ मन्त्रालयका अनुसार चालू आर्थिक वर्षको चैत मसान्तसम्म १७ अर्ब रुपैयाँ कम राजस्व संकलन भएको छ । त्यसमध्ये गैरकरतर्फ लक्ष्यभन्दा १४ प्रतिशत (५ अर्ब रुपैयाँ) बढी हो भने, करतर्फ ३ प्रतिशत (२३ अर्ब रुपैयाँ) कम हो ।
चैतसम्म सरकारले ५ खर्ब २६ अर्ब रुपैयाँ असुली गर्ने लक्ष्य लिएपनि ५ खर्ब ८ अर्ब रुपैयाँ असुली भएको छ । भन्सार करतर्फ भने लक्ष्यभन्दा १५ अर्ब रुपैयाँ कम हो ।