काठमाडौं । सामाजिक सञ्जाललाई मानिसहरुले अपरिचित व्यक्तिहरुसँग जोडिने माध्यमका रुपमा लिन्छन् । सामाजिक सञ्जालमा कसैले आफ्नो कुरा दुनियाँका सामु राख्छन्, कसैले आफ्नो खुसी अथवा दुःखमा अरुलाई समावेश गराउँछन् । कसैको जिन्दगीका सुन्दर क्षणहरु तस्बिरका रुपमा इन्स्टाग्राममा देखिन्छन् भने कोही आफ्नो भिडियो अथवा विचार फेसबुकमा शेयर गर्दछन् ।
तर तपाईँको सामाजिक सञ्जालको खाताबाट तपाईको दिमागी अवस्थाको झलक पनि देखिन्छ । यसको प्रयोग गरेर हामी धेरै जिन्दगीहरु बचाउन सक्दछौं । विशेष गरी मानिसहरुको पागलपनको पहिचान गरेर उसको भित्र रहेको आत्महत्याको प्रवृत्तिलाई रोक्न सक्छौं ।
सामाजिक सञ्जालको खाताबाट तपाई, तपाईँको साथीभाईहरुको मानसिक स्थिति पत्ता लगाउन सकिन्छ । सामाजिक सञ्जालबाट मनमा आत्महत्याको बिचार पालेर बसेका व्यक्तिहरुका बारेमा सहजै जानकारी लिन सकिन्छ ।
अब सामाजिक सञ्जालले आत्महत्याका क्षेत्रमा अनुसन्धानका लागि नयाँ आशाको किरण छाएको छ । डेटा माइनिंग अर्थात सामाजिक सञ्जालबाट तथ्य संकलन गरेर आत्महत्याको विचार पालेर बस्ने व्यक्तिको पहिचान गरेर उनीहरुको उद्दार गर्न सकिने बीबीसीले जनाएको छ ।
मनोवैज्ञानिकहरुका अनुसार डिप्रेशनको शिकार भएका व्यक्तिहरुको कुराकानीबाटै उक्त व्यक्ति बिरामी रहेको संकेत पाईन्छ । यस्तो समस्याबाट ग्रसित व्यक्तिको बोली एक प्रकारले अडिग हुँदैन र र उक्त व्यक्ति प्रायःजसो आफुलाई अथवा आफ्नो मनमा आएको व्यक्तिलाई प्राथमिकतामा राखेर कुरा गर्ने गर्दछ ।
यदि कुनै व्यक्तिले सामाजिक सञ्जालमा नाई, कहिल्यै पनि नाई, जेल, कैद, हत्या जस्ता शब्दहरुको बढी प्रयोग गर्ने व्यक्तिमा डिप्रेशन हुन सक्दछ । अमेरीकाको हार्वर्ड, स्टैनफोर्ड र वरमोन्ट यूनिभर्सिटीका अनुसन्धानकर्ताहरुले झण्डै २ लाख ८० हजÞार ट्वीटको अध्ययन गरेर मानिसहरुको ‘मूड’, उनको भाषा र कुराको सन्दर्भलाई सम्झिने प्रयास गरेको थियो ।
जसबाट अनुसन्धानकर्ताहरुले भयंकर डिप्रेशनको शिकार भएका व्यक्तिहरुको पहिचान गरेको थियो । सामाजिक सञ्जालका आधारमा गरिएको आंकलन यति सटीक थियो की अनुसन्धानकर्ताहरुले ९० प्रतिशत मामिलमा मानिसहरु दिमागी समस्याबाट ग्रसित रहेका थिए ।