प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा सदस्य निर्वाचनमा नेपाली जनताले कम्युनिस्ट गठबन्धनका पक्षमा स्पष्ट बहुमत दिएका छन् । समानुपातिक प्रतिनिधित्वको व्यवस्थाले दुई तिहाइ बहुमत पुग्ला नपुग्ला तर प्रत्यक्षतर्फको प्रारम्भिक परिणाममा दुई तिहाइभन्दा पनि धेरै स्थानमा कम्युनिस्ट गठबन्धनका उमेदवारले जित्ने स्पष्टै देखिन्छ । कम्युनिस्ट गठबन्धनले बहुमत हासिल गर्ने त अपेक्षित नै थियो तर नेपाली कांग्रेस यति नराम्ररी परास्त होला भन्ने अनुमान बिरलैले गरेका थिए होलान् । यद्यपि, समग्रमा नेपाली कांग्रेसको मत प्रतिशतमा खासै फरक नपरेको हुनसक्छ तर, संसद्मा पहिलो रहेको दल नेपाली कांग्रेस अब तेस्रो दल हुन पुग्नेछ । चुनाव पूर्वको प्रतिबद्धता अनुरूप नेकपा (एमाले) र नेकपा (माओवादी केन्द्र)बीच पार्टी एकीकरण भएमा सत्तारूढ र विपक्षी दलबीच संसदीय शक्तिमा ठूलो अन्तर हुनेछ । यस अवस्थामा सत्ता पक्ष निरंकुश हुने वा प्रतिपक्षले आत्मसमर्पण गर्ने पनि उत्तिकै जोखिम हुन्छ ।
संसदीय शासन प्रणालीमा सत्तापक्ष बलियो र प्रतिपक्ष सशक्त भयो र दुवैले आआफ्नो दायित्व पूरा गरे भने देशका लागि फलदायी हुनेछ । तर, विपक्ष गैरजिम्मेवार भयो वा लाचार हुन पुग्यो भने सत्तापक्ष निरंकुश हुने खतरा सधैँ नै रहिरहनेछ । नेपालमा लोकतन्त्र नयाँ त हैन तर लोकतान्त्रिक पद्धतिले गहिरो जरा गाडेको छैन । समाज अझै पनि सामन्ती संस्कारबाट उम्कन सकेको छैन । यता नेपालको संविधान, २०७२ ले समाजमा लोकतान्त्रिक समावेशी र सामाजिक न्यायपूर्ण समाजको परिकल्पना गरेको छ । यसका लागि राजनीतिक नेतृत्वमा लोकतान्त्रिक संस्कार आवश्यक हुन्छ । निर्वाचन अभियानमा प्रयोग भएको शैली र शब्दावली हेर्दा नेपालको वर्तमान राजनीतिक नेतृत्वमा लोकतान्त्रिक संस्कार, सहिष्णुता र सद्भावको नितान्त अभाव देखिन्छ । सम्भवतः यही लोकतान्त्रिक संस्कारको अभाव नेपाली राजनीतिका शीर्ष पात्रहरूका लागि आगामी दिनमा प्रमुख चुनौती हुनेछ ।
कम्युनिस्ट गठबन्धनका नेताहरूका लागि सरकार गठन जति चुनौतीपूर्ण हुनेछ नेपाली कांग्रेसलाई पार्टीभित्रको असन्तुष्टि उत्तिकै चुनौतीपूर्ण हुनेछ । आन्तरिक लोकतन्त्रको मर्यादा राख्दै पार्टीलाई निराशा र अराजकताबाट बाहिर निकाल्ने कार्य नेपाली कांग्रेसको वर्तमान नेतृत्वबाट असम्भव प्रायः देखिन्छ । संसद्मा प्रमुख विपक्षीको भूमिका पूरा गर्नुपर्ने दायित्व भएको दल आन्तरिक कलहमै अलमलियो भने सत्ता पक्षले पनि बाटो बिराउन सक्छ । चुनाव प्रचारका क्रममा नेपाली कांग्रेसले कम्युनिस्ट गठबन्धन अधिनायकवादी हुने विषयलाई प्रमुख मुद्दा बनाएको थियो । नेपाली जनताले अहिले त्यसलाई पत्याएनन् । तर, सरकार सधैँ नै अधिनायकवादी प्रवृत्तिकै हुन्छ । त्यसलाई शासक र तिनको निष्ठाले घटीबढी बनाउने हो । यस्तै प्रतिपक्ष सजग र समाज चनाखो तथा लोकतान्त्रिक भए पनि सरकार निरंकुश हुने आँट गर्दैन । यसैले चुनाव जित्नेहरूसँगै हार्नेहरूले पनि आफ्नो दायित्व बोध गर्नुपर्छ । निर्वाचनमा उत्साहका साथ सहभागी भएर अभिमत दिने मतदाताहरूप्रतिको दायित्व सबैले पूरा गरून् ।