काठमाडौं । अधिकार सम्पन्न वाग्मती सभ्यता एकीकृत विकास समितिले वाग्मती नदी आसपासमा कथित सुकुम्बासीले घर, टहरा बनाएर सरकारको जग्गा हडप्न खोजेको बताएको छ ।
सुकुम्बासीहरुलाई बाग्मती किनारमा बनाइएका घर, टहरा हटाउन बारम्बर सुचना जारी गर्दा पनि अटेर गरेको बताउँदै समितिले उक्त धारणा व्यक्त गरेको हो ।

“बाग्मतीका किनारमा बसेका कथित सुकुम्बासीहरुलाई त्यहाँबाट हट्न हामीले बारम्बार लिखित र मौखिक सुचना दिँदै आएका छौं,” अधिकार सम्पन्न बाग्मती सभ्यता एकीकृत विकास समिति प्रमुख ज्योतिकुमार श्रेष्ठले भने, “सूचना अटेर गरेर सरकारी जग्गा हडप्न पाइँदैन ।”

यसका साथै श्रेष्ठले पटक–पटक मौखिक र लिखित जानकारी गराइए पनि सूचना अटेर गरी घर, टहरा नहटाइएकाले अबको छोटो समयभित्रै बाग्मती नदी किनारमा निर्माण गरिएका सम्पूर्ण घर, टहरा भत्काएर योजनाअनुसार काम सम्पन्न गरिने पनि बताए । 

यता उपत्यका विकास प्राधिकरणले सुकुम्बासी व्यवस्थापनका इचङगुनारायणमा २८ सय जना अटाउने घर बनाइसके पनि आवश्क कानुनी तथा प्राविधिक प्रक्रिया पुरा नभएका कारण बाग्मती नदी आसपासका सुकुम्बासीहरुको व्यवस्थापन जटिल बनेको  छ ।

समितिले कहाँकहाँ गर्दैछ काम ?
 

अधिकार सम्पन्न बाग्मती सभ्यता एकीकृत विकास समिति नेपाल सरकारअन्तर्गतको समिति हो । यस समितिले हाल बाग्मती नदीका विभिन्न स्थानमा काम गरिरहेको समिति प्रमुख ज्योतिकुमार श्रेष्ठले बताए । “बाग्मती नदीलाई स्वच्छ, सफा, हराभरा बनाई सौन्दर्यीकरण गर्ने कार्य भइरहेको छ,” श्रेष्ठले भने, “बाग्मतीको सभ्यता पिढीँ–दरपिँढीसम्म बचाइराख्ने हाम्रो लक्ष्य जारी छ ।” बाग्मतीका साथै विष्णुमती नदीमा पनि विशेष रुपले काम गरिरहेको श्रेष्ठले बताए ।

सुख्खायाममा पनि पानी प्रवाहित गराइने !
 

समितिले बाग्मती नदीमा हिउँदमा पनि पानी प्रवाहित गराउने कार्य अन्तिम चरणमा पु¥याएको छ । 
शिवपुरीस्थित सुन्दरीजलमा निर्माण गरिएका दुईवटा ड्याम निर्माण गरी त्यहाँ सङ्कलन हुने पानी बाग्मती नदीमा मिसाई हिउँदको समयमा पनि पानी प्रवाहित गराउने भएको हो । 

समितिले उक्त स्थानमा निर्माण गर्ने ‘धाप ड्याम’ र ‘नागमती ड्याम’मा बाग्मती नदीमा आठ महिनासम्म निरन्तर प्रवाहित हुन पुग्ने पानी संकलित हुनेछ । 

“धाप ड्याम निर्माणकार्य अन्तिम चरणमा पुगेको छ,” श्रेष्ठले बाह्रखरीसँग भने, “नागमती ड्याम आगामी डेढवर्षभित्रमा बनिसक्नेछ ।”  श्रेष्ठकाअनुसार धाप ड्याममा संकलित पानी ४० लिटर प्रतिसेकेण्डको रफ्तारमा बाग्मती नदीमा प्रवाहित हुनेछ । 

यसका साथै प्रमुख श्रेष्ठले बाग्मती नदीको सफाइ तथा सौन्दर्यीकरणमा काठमाडौंबासी साथै सम्पूर्ण सर्वसाधारणले चासो र सक्रियता देखाउनुपर्ने बताए । नदी सफा गरिए पनि बर्खाको समयमा नदी आसपासको क्षेत्रको माटो र फोहोर बगाएर नदीमा मिसिएर नदी पुनः दुषित हुने गरेको बताउँदै श्रष्ठले भने, “समितिको मात्र होइन प्राचिन सभ्यता बोकेको बाग्मती नदीको सौन्दर्यीकरणमा महानगरबासी तथा सम्पूर्ण सर्वसाधारणले चासो र सक्रियता देखाउनुपर्छ ।”  

नदी आसपासका क्षेत्रमा हरियाली बनाइने !
 

बाग्मती नदी आसपासमा वृक्षारोपण गरी हरियाली बनाइने श्रेष्ठले बताए । पछिल्लो समय काठमाडौंमा बढेको जनसंख्याका कारण नदीमा अत्यधिक मात्रामा मिसिएको फोहोरका कारण बाग्मती नदी आफैमा निसासिएकाले नदीको सौन्दर्यीकरणमा विशेष सक्रियता देखाइएको समितिका प्रमुख श्रेष्ठले बताए । “नदीको सौन्दर्यीकरणका लागि किनार आसपासका स्थानमा वृक्षारोपण गरी हरियाली बनाउनुका साथै पार्क र आपतकालीन अवस्थाका लागि आवश्यक खुल्ला स्थानको पनि निर्माण गरिने छ ।” 

भविष्यमा बनाइन वाग्मती नदीको स्केच । स्रोत , अधिकार सम्पन्न बाग्मती सभ्यता एकीकृत विकास समिति